Dạy chúng ta tu tập, hạ thủ công phu từ đâu đây? Từ chỗ phá 4 tướng: Ngã tướng, Nhân tướng, Chúng sinh tướng, Thọ giả tướng. 4 tướng này, nếu quý vị nhìn thấu, thì không còn chấp trước nữa. Vô ngã tướng, là không còn chấp trước thân này là ta. Thật sự coi cái thân này giống như bộ quần áo vậy. Đây là chân tướng sự thật. Chấp trước thân này là ta, thì sai lầm rồi, quý vị sẽ không thoát khỏi luân hồi lục đạo. Quý vị nên biết tu đức hạnh gì, làm việc tốt nào, hành thiện tích đức, quả báo đều ở cõi Trời, Người, không thoát khỏi lục đạo.
Thật sự có duyên, có phúc báo lớn gặp được Phật pháp, nguyện vọng lớn nhất khi gặp được Phật pháp, đời này làm Phật, quý vị mới thật sự giải quyết được vấn đề. Phật là gì? Phật là người hiểu biết rõ ràng. Quý vị hiểu rõ ràng chân tướng sự thật về nhân sinh vũ trụ, không hề có tơ hào sai chạy, thì người này chính là Phật. Phật là người thông đạt rõ ràng, thật là xứng đáng, thật sự đạt được cứu cánh viên mãn. Do đó, Tín-Hạnh-Nguyện, là 3 điều kiện quyết định cho việc tu tập pháp môn Tịnh Độ. Phàm người có đầy đủ 3 điều kiện này, đều là người học Tịnh Tông, là những người học Tịnh Tông mà được.
Nhất tâm bất loạn, trên thực tế không dễ gì đạt được, cho nên rất nhiều người nhìn thấy Nhất tâm bất loạn trong kinh, đều lắc đầu nói rằng không đạt được. Nhất tâm hệ niệm, thì đại khái không có vấn đề gì. Nhất tâm hệ niệm, nghĩa là trong lòng mình thường nhớ đến. Cái này, thì dễ đạt được. Nhất hướng chuyên niệm lại càng dễ đạt được, chỉ một phương hướng là thế giới Tây Phương Cực Lạc, chuyên niệm A Di Đà Phật, chuyện này lại càng dễ làm.
Chúng ta thường nói gia đình hòa mục, sự nghiệp thuận lợi, xã hội an định, thế giới hòa bình. Nói hẹp, đó là điều tốt có được từ việc sửa đổi hành vi. Nói rộng, thì tâm hành của chúng ta sẽ ảnh hưởng đến hoàn cảnh xung quanh, từ nhân sự, vật chất, hoa cỏ, cây cối, cho đến sơn hà đại địa, cả vũ trụ này. Vì sao vậy? Trong kinh điển Phật giáo Đại thừa có 2 câu vô cùng quan trọng, đó là nguyên tắc tối cao, là sự thân chứng của chư Phật Như Lai. Ngày nay, chúng ta thường nói là Chân lý, chư Phật Như Lai thân chứng, đó chính là “Tướng do tâm sinh, cảnh tùy tâm chuyển. Hết thảy pháp tòng tâm tưởng sinh”. Chư Phật Như Lai vì hết thảy chúng sinh giảng kinh thuyết giáo, bất luận là ở thế giới này hay nơi phương khác, tuy không đồng thời gian, không gian thứ lớp giáo hóa, nhưng không thể xa rời 2 câu này.
Trong tập này
1. Hành trình giác ngộ | HT. Thích Thiện Đạo - 2. Hồn vu lan | Lăng Già Tâm - Dừng lại | Đỗ Nguyên Long - 3. Vua Thuận Trị làm thơ ca ngợi hạnh xuất gia | Dịch thơ: Trần Quê Hương - 4. Hỏi chuyện học Phật với Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc | Minh Lê (NT) - 5. Chân dung Mẹ | Lâm Băng Phương - 6. Nghĩ về sinh tử | Vu Gia - 7. Trăng Vu Lan | Thích Quảng Minh -
8. Vài ý về hoằng pháp trong xu hướng thời đại mới | Minh Quang - 9. Cái lạy đầu tiên | Nguyên Cẩn -
10. Chiêm bái xá lợi Phật | Trí Minh Đặng Hùng Anh
Trong Phật pháp nói, ngày nào buông bỏ được, thì thật sự đã quay đầu, có thể hồi quy tự tính, viên thành Phật đạo. Câu này nói rất dễ, nhưng làm khó lắm. Vì sao? Không hiểu rõ ràng chân tướng sự thật, nên không quay đầu lại được. Chỉ có hiểu rõ ràng minh bạch sự thật chân tướng, thật sự buông bỏ. Buông bỏ được, thì ngay đó khế nhập tự tính. Tiểu thừa chứng quả Tu Đà Hoàn, Đại thừa trong 51 cấp bậc của Bồ tát, người này chứng được Sơ Tín vị.
Sơ Tín vị tuy rất thấp, nhưng chắc chắn thứ lớp tiến lên, không hề thoái chuyển. Vì sao? Vì Sơ Tín vị là chứng được Vị bất thoái. Nói cách khác, người này chỉ tiến lên, mức độ tiến lên nhanh chậm khác nhau. Điều này liên quan đến sự chuyên cần. Nếu như dũng mãnh tinh tấn, thì sẽ tiến bộ nhanh, còn như giải đãi, thì sẽ tiến bộ chậm hơn một chút, nhưng chắc chắn không hề thoái chuyển. Chúng sinh ở trong sinh tử luân hồi là như thế.
Nguyện thứ 18 trong kinh Vô Lượng Thọ, có nói: “Cho đến mười niệm, nếu không vãng sinh, không thủ Chính giác”. Đó là Phật A Di Đà phát nguyện, các vị Tổ sư hoàn toàn theo nguyện này mà giảng, nhưng phía sau có câu: “Duy trừ ngũ nghịch, hủy báng chính pháp”. Nói cách khác, tạo Ngũ nghịch, Thập ác, khi lâm chung chỉ cần có niềm tin chính pháp, không còn hoài nghi, không còn hủy báng, mười niệm là được vãng sinh.
“Phàm phu đới nghiệp vãng sinh Đồng Cư Độ. Dĩ thân văn Phật huấn cố, vô thoái chuyển cố, thọ mạng vô lượng cố, cố tất ư thử nhất sinh, viên đoạn chư hoặc, viên tịnh tứ độ, cố sinh đồng cư, diệc tức sinh thượng tam độ, cố viết viên sinh tứ độ” (Phàm phu đới nghiệp vãng sinh cõi Đồng cư, vì đích thân nghe Phật giáo huấn, nên không thoái chuyển, thọ mạng vô lượng, chắc chắn ở cõi này một đời, đoạn hoàn toàn các hoặc, viên mãn được thanh tịnh 4 cõi. Vì thế, sinh cõi Đồng cư cũng tức là sinh 3 cõi còn lại, cho nên nói: Trọn sinh đến 4 cõi).
Cõi Thật Báo Trang Nghiêm là báo độ do Pháp thân Bồ tát chiêu cảm. Sơ Trụ Bồ tát trong Viên giáo phá vô minh, chứng Pháp thân. Vô thỉ vô minh là khởi tâm động niệm, rất khó hiểu, cũng có thể nói là lục đạo phàm phu bất luận dùng phương pháp gì cũng đều chẳng thể hiểu, nghĩ không ra chuyện này, cũng không thể nói được, đúng như trong giáo pháp Đại thừa thường nói: “Ngôn ngữ dứt bặt, tâm hạnh xứ diệt”. Hai câu ấy diễn tả cảnh giới này. Đức Phật đã nói rất hay: “Thử sự duy chứng nãi tri” (chuyện này chỉ có chứng thì mới biết). Chính quý vị chứng đắc sẽ hiểu rõ ràng, rành rẽ. Sau khi quý vị chứng đắc, cũng không thể diễn tả được! Không diễn tả được, đức Phật bèn có phương tiện, đó là trí tuệ viên mãn, phương tiện thiện xảo của Phật.
“Cánh hữu tấn giả, như Yếu Giải vân: Đương tri ngô nhân đại sự nhân duyên, Đồng Cư nhất quan tối nan thấu thoát” (tiến cao hơn nữa sẽ như sách Yếu Giải đã nói: “Phải nên biết, đối với đại sự nhân duyên của chúng ta, một cửa ải Đồng Cư khó vượt thoát nhất”).
Trong Yếu Giải, Ngẫu Ích đại sư đã nói như thế. Đoạn văn giảng về Tông Thú này rất dài, cũng nhằm thuyết minh một chủ đề vô cùng quan trọng trong tu học Tịnh Tông, giảng về phương hướng tu học và mục tiêu của chúng ta, ắt phải hiểu rất rõ ràng, rành rẽ thì chúng ta mới có thể thành tựu trong một đời này. Qua câu này, Ngẫu Ích đại sư đã nhắc nhở chúng ta: Cần phải biết rằng, đối với chúng ta, nói theo cách bây giờ là những kẻ phát nguyện cầu sinh Tịnh Độ. Đó là chuyện lớn, còn có chuyện nào khác lớn hơn được nữa?
Tôi cũng thường nói, hoặc khuyên lơn, cổ vũ đồng học: Hãy coi ngày hôm nay như ngày cuối cùng của ta trên thế gian này. Ngày hôm nay là ngày cuối cùng của ta, chuyện gì nên làm, chuyện gì chớ nên làm, há chẳng phải là rõ ràng, minh bạch ư?
Chuyện nên làm là phát tâm niệm Phật, cầu Phật tiếp dẫn, những chuyện khác đều kém quan trọng hơn. Trong những chuyện thứ yếu, thứ nhất giúp đỡ chúng sinh hữu duyên, khuyên dạy họ phát tâm niệm Phật, đấy là chuyện thứ yếu. Chuyện kém quan trọng hơn có thể buông xuống. Khi cần thiết, chuyện này cũng có thể buông xuống; về thế giới Cực Lạc trước đã! Đến thế giới Cực Lạc, sau khi thành tựu rồi sẽ trở lại cũng chẳng muộn!